Cureyekê çivîkan hate dîtin ku nêrûmê ye. Li gor qeydên pisporan ev cure çivîk herî dawî 100 berê hatîye dîtin. Çivîka bala wî kişandî bi rastî yek ji hingivxwarên kesk bû, ku endamê celebek hevpar bû.
Taybetmendîya Vê Çivîkê Çawa Hate Ferqkirin?
Lê tiştekî balkêş li ser wê çivîk hebû. Perên aliyê çepê kesk bûn. Ev taybetmendiyek taybetmendiyek di jinên celebê de bû. Perên li aliyê rastê rengê şîn bû ku di nêrên cureyê de tê dîtin. Ev jî tê wateya hem nêrbûn û hem jî mêbûna wê. Hermafrodîtên dualî: Aliyek organîzmayek taybetmendiyên nêr nîşan dide lê aliyek din taybetmendiyên jinê nîşan dide.
Credit: John Murillo
Ji alîyê Kê Ve li Ku Hate Dîtin?
Ev çivîk ji alîyê ornîtolojê amator John Murillo ve hate dîtin li Parka Xwezayî ya Don Miguel, 10 kîlometre başûrê rojavayê Manizales, Kolombiya. Murillo keşfek kiribû û wî bi dildarê çûkan, Hamish Spencer, Profesorê Zoolojiyê û genetîkzanê pêşkeftinê li Zanîngeha Otago ya Zelanda Nû re parve kiribû.
Der Barê Vê Yekê de Çi Got?
Wê demê li Kolombiyayê di betlaneyê de bû Prof. Spencer ji BBC re got: “Ew pir bi heyecan bû. Gelek dilşadên çûkan di jiyana xwe de çûkek hermafrodît nabînin. Ez gelek şanaz im ku min keşfa John dît.”
Ev 100 Sal in Tiştekê Weha Nehatîye Dîtin
Ev keşf di zêdetirî 100 salan de yekem bûyera tomarkirî ya hermafrodîtan e di nav çûkên hingivîn de. Prof. Spencer got, “Ajalên ku di cureyên çûkan de hem taybetiyên wan ên nêr û hem jî yên mê hene, ku bi giştî zayendên wan cuda ne, ji bo diyarkirina zayenda çûkan û têgihîştina tevgera zayendî giring in.”
Spencer gotina xwe berdewam kir: “Ev mînaka duzayendiya dualî (ji aliyekî nêr, li aliyê din mê) nîşanî me dide ku di çivîkan de, wekî di gelek cureyan de, aliyek dikare nêr û aliyê din jî mê be. Pêlên dualî yên zayendî ji ber strukturên kromozomê yên hucreyên nêzîk in ne ji cûdahiya hormonan li seranserê laş. Berê jî ev yek di kêzikan de, bi taybetî di bilbil, kefçeyan, spider û heta li zozan û mişkan de hatiye dîtin.”
Credit: John Murillo
Xebat Çawa Hate Kirin?
21 meh çavdêrî kirin. Li Parka Xwezayî ya Don Miguel, cotkariyek ku bi daristanan dorpêçkirî ye, xalek xwarinê ji bo çûkan hate damezrandin. Bi saya cihê ku fêkiyên teze û ava şekir ji çûkan re tê dayîn, herêm ji bo temaşevanên çûkan bûye cihekî bêkêmasî.
Çûkê yekta yê ku Murillo nas kiribû bi kêmî ve 21 meh dihate dîtin û tevgera wî ji kewên din ên hingivîn cudatir nebû. Lê belê, çûk gelek caran li bendê bû ku yên din derbikevin berî ku dest bi xwarina fêkiyên pêşkêşkirî bike.
