Mêjandin pêvajoyek fizyolojîk e ku di laş de xwe bi xwe derdikeve holê. Hin fonksîyonên mijandinê ev in: Têkîlîya di navbera pitik û dê de xurt dike; parastina Immun dide; alerjik nîn e; ekonomîktir e; hêsan tê dîtin.
Faktorên ku Bandorê li Ser Mêjandinê Çêdikin:
-Daxwaz û motîvasyona dayîkê
-Perwerde û piştgirî (bav û malbat )
-Bêhnvedan û xwarina têr
-Mêjandin pêdivîya enerjîya rojane 500-600 kcal zêde dike.
-Werzîşa rêkûpêk ( werzîşa zêde asîda laktîk zêde dike )
-Qalîteya şîr bêyî parêzê hema hema di her şert û mercan de tê parastin .
-Kêmasiya xwarinê bandorê li ser mîqdara şîr dike ne li ser qalîteya wê.
-Xwarina şilî ya zêde.
Şîrê Dayîkê:
-Xwarinek ‘temam’ e ku hemî hewcedarîyên pitikê ên xwarinê pêk tîne.(6 mehên pêşîn)
-Bîokêrhatî ye.
-Laktoz wekî KH
-Rûnê şîr ku bi asîdên rûn ên omega-6 dewlemend e .
-Enzîmên rûn dihelîne..
-Ajanên antîvîral û Antîbakterî û înhîbitorên enfeksîyonê dihewîne
Şîrê dayîkê di zarokên nûbûyî de xwarineke xwezayî ye ku bîyokêrhatîya wê zêde û mêtina wê hêsan e. Hemî hêmanên şil, enerjî û xurek ku ji bo mezinbûn û pêşkeftinê hewce ne dihewîne. Bi şîrmêjandinê hem ji bo pitik hem ji jî bo dayîkê gelek feydeyên xwe hene, nemaze di warê xwarin, tendurustî, parastin, pêşveçûn, derûnî, cîvakî û aborî de.
Faktorên ku dikarin xetereyê kêm bikin:
-Divê derman tenê dema pêwîst be û ji bo tenduristîya dayikê girîng be were bikar anîn.
-Divê rêbazên tedawîya alternatîf ên bêderman bêne ceribandin.
-Li şûna dermanên analjîk, bi ava germ masaj bikin.
-Tonsillitis, rhinitis => ava şor Wek laxative => xwarina fiber, vexwarinên germ ji bo taştê.
-Paşxistina dermankirinê (heke guncav be)
-Divê formên dermanên ku ji bo şîrmijandinê minasib in bêne tercîh kirin. Divê hilber an hilberên bi nîv- jiyana dirêj-dirêj an jî zêdetir dirêj-bihêz (berberdana domdar, zêde, hwd.) bêne dûr kirin.
-Dermanên ku ji yek maddeyên çalak zêdetir tê de neyên tercîh kirin.
-Divê piştî şîrdanê demildest dermankirin bê kirin
-Herî kêm di şîr de derbas dibe, herî kêm kons a şîr kîjan be û
-Divê dermanê ku herî kêm bandorê li ser pitik dike were hilbijartin.(propranol, labetalol û metoprolol ji B- blokerên din ên wekî atenolol û sotalol kêmtir derbasî şîr dibin)
-Divê rêyên kêmtir derbasî gera sîstemî dibe wek alternatîf bên ceribandin.
-Amadekarîyên serpêhatî yên wekî krem, dermanên herêmî yên wekî sprayên pozê an înhalatoran
-Kêmtir ji dermanên pergalî derbasî şîrê dayikê dibe
-Di rewşên ku derman bi demkî têne bikar anîn de, şîrdayîn dikare were qut kirin. Di vê pêvajoyê de şîrê ku bi pompê tê girtin dikare were bikaranîn.
-Dev ji şîrdanê berdan( Di rewşên kemoterapîya penceşêrê de hwd.)
-Dema ku biryar li ser girtina dermanê dayîkê di dema şîrdanê de tê girtin
-Divê feydeyên şîrmijandinê ji bo dê û pitikê û metirsiyên ku ji gihandina pitikê ji dermanê ku di nav şîr de heye, derkevin holê û bêne pîvandin û nirxandin.
Divê Kengî Pitik Neyê Mêjandin?
-Di wextên nexweşîyên vegirtinê de .
-Penceşêr
-HIV
-Di dermankirina bi dermanên ku di şîrê de têne derxistin.
-Girêbûna narkotîkê (bikarhênerên alkol ê jî tê de .
-Galaktosemıa; laktoz=>galaktoz+glîkoz
Xweşbextane ku, piranîya dermanan ji bo bikaranîna di laktasyonê de maqûl in. Hin derman ji bo karanîna ji hêla dayîkek ve dijber in lê gelek ji van sînoran li şûna delîlan çavdêrîyên klînîkî de li ser fikarên teorîkî ne. Wekî li jorê jî hatîye dîyarkirin divê bikarhênerên dermanan, di dema mêjandinê de dermanan bi awayeke baldarî bi kar biînin.
