Nivîskar û rewşenbîrê kurd Firat Cewerî ji ber ked û xebata teşwîqkirina zimanê kurdî bi hemû dewlemendîya xwe ve, hêjayî Xelata Wêjeya Navneteweyî ya Ostana 2024ê hate dîtin ku jê re Premio Internazionale Ostana tê gotin.
Ev xelata edebîyatê her sal li bajarê Torînayê ya Îtalyeyê tê dayîn ku 17. car e tê belavkirin ku navê wê “İl Premio Ostana, Scrittura in Lingua Madre” ye. Xelata Mezin a Wêjeya Navneteweyî ya Ostanayê vê carê gehişt nivîskar û rewşenbîrê kurd Firat Cewerî.
Cewerî ji bo vê xelatê hizirên xwe bi vî rengî ragehandin: “Digel hemû zehmetî û qedexeyan min bi inyad bi kurdî nivîsand û jîyana mayî jî ez ê di oxira ziman û edebîyata kurdî de.” bibuhurînim.
Xelata Ostanayê ya Navneteweyî Çi ye?
Her sal, Li gundê Ostanayê li herêma Piemonte yê li Îtalyayê, Xelata Wêjeya Navneteweyî ya Ostana tê dayîn ji bo nasîn û birêzkirina nivîskarên ku bi zimanên kêmnebar dinivîsin. Ev xelat li 2008an hate destpêkirin û armanca wê parastina cihêrengiya çandî û mirasa zimanî ye. Heta niha ji 5 parzemînan û ji 47 zimanan dengê 88 nivîskaran hatîye bilindkirin ku ev jî Ostanayê dike cihekê referansê li cîhanê.
Xelat di kategoriyên cuda yên wêje, helbest, wergêr, û nivîskarên ciwan de tê dayîn. Armanca wê, tevkarîya danasîna berhemên nivîskarên ku bi zimanên kêmanî dinivîsin û domdarkirina van zimanan e. Xelata Wêjeya Ostanayê bi tenê bi seremonîya xelatê namîne, her weha bi semîneran, xebatên kargehan û xwendina edebî yên cuda tê hevsengkirin. Ev çalakî, ji bo nivîskar û beşdarên ku agehî û tecrûbeyên xwe biparêzin, bi hev re tevahû bikin û projeyên nû pêş ve bibin, îmkanên nû deynin.
Di nav xweşîyên xwezayî yên bêhmepa û tevna dîrokî Ostanayê de seremoniyên xelatê têne birêvebirin û ji beşdaran re atmosfereka îlhambexş pêşkêş dikin. Xelata Wêjeya Navneteweyî ya Ostana, di nav parastina cihêrengiya zimanî û mirasa çandî de roleka giring dike. Pêşkêşkirina platformek ji bo nasîn û bi rêz kirina nivîskarên ku bi zimanên kêmanî dinivîsin, di civaka wêjeyî ya cîhanî de nirxa mezin tê hesibandin. Ev xelat, bi beşdarîya xwe ya li berdestkirina zimanan û çandên kêmanî, di cîhana wêjeyî de cihekê taybet heye.
Firat Cewerî Kî ye?
Firat Cewerî li Dêrika Çîyayê Mazî ya girêdayî Mêrdînê bûye. Di sala 1980an de koç kirîye Swêdê. Çendîn berhemên wî hene û hatine wergêranê bo çendîn zimanan û çendîn wergêranên wî bixwe hene. Di sala 2018an de dîse ji ber xizmetguzarîya xwe xelata Akademîya Swêdê wergirt û di sala 2020an de jî Wezareta Rewşenbîrî ya Herêm Kurdistanê ew xelat kir bi pênûsa zêrîn. Herî dawî dîse ji akademîya Swêdê xelat wergirtibû dawîya sala 2023an. Her weha çendîn xelatên wî yên dî jî hene.
