Mîgren celebekê giran ê serêşê ye û pir caran dikare bandoreka giring li jiyana rojane ya mirovî bike. Ev rewşa neurolojîk li çaraliyê cîhanê bi mîlyonan mirovan bandor dike û bi gelemperî dubare dibe. Mîgren bi tenê bi serêşê re sînordar namîne; ew dikare bibe sedema gelek nîşanên dî jî.
Mîgren çi ye?
Mîgren wekî êşeka hişk û zingînî bi gelemperî li aliyekê serî tê hîskirin. Lêbelê, êş dikare ji her du aliyan were hîskirin. Mîgren dikare ji çend saetan heta çend rojan bidome û carinan mirov bi tevahî di nav nivînan de dihêle.
Nîşaneyên Mîgrenê
Her çend nîşanên mîgrenê li gor kesan cuda be jî, yên herî berbelav ev in:
Serêşa giran: Bi gelemperî wekî zingînî mejî û bi awayekî giran tê hîskirin.
Aura: Di hin cureyên mîgrenê de, nîşanên neurolojîkî yên wekî ronahiyê, tarîbûna çavî an jî tevizîn dibe ku beriya serêşê çêbibin.
Nexweşî û vereşîn: Di dema hêrîşên mîgrenê de dillêkdan anku dilxelîn çêdibe.
Hestiyariya Ronahî û Deng: Kesên bi mîgrena wan heyî bi gelemperî li cihekê tarî û bêdeng digerin.
Westiyayî û Zehmetiya Konsantrasyonê: Westiyayî û tevliheviya derûnî dibe ku piştî êrîşa mîgrenê jî berdewam bike.
Sedemên Mîgrenê
Her çend sedema rastîn a mîgrenê bi tevahî neyê zanîn, tê fikirîn ku faktorên genetîkî û hawîrdorî tê de rolê xwe bilîzin. Sedemên hevpar ev in:
Stres: Stresa giran dikare bibe sedema mîgrenê.
Guhorînên Hormonal: Mîgren bi taybetî di jinan de, di dema bênimêjîyê de tê dîtin.
Xewa Bêpergala: Xewa kêm an jî zêde dikare mîgrenê çêbike.
Xwarin û Vexwarin: Çîkolata, kafeîn, alkol û xwarinên destkirî dikarin bibin sedema êrîşa mîgrenê.
Guhorînên Hewayî: Guhorînên hewayî yên ji nişka ve an guheztinên zexta barometriyê jî dikarin bandorê li mîgrenê bikin.
Rêbazên Dermankirina Mîgrenê
Dermankirina mîgrenê helwîstên cihêreng vedihewîne da ku êrîşan sist bike û rêjeya wan kêm bike:
1. Rêbaza Dermankirinê:
Dermanên êşê: Dermanên kêmkirina êşê yên wekî parasetamol û ibuprofen dikarin bêne bikaranîn.
Dermanên Taybet ên Mîgrenê: Dermanên wekî triptan û ergotamine rasterast mîgrenê dikin hedef.
Dermanên Pêşîlêgirtinê: Blokkerên Betayê, antîdepresant an dermanên li dijî serdema nexweşîyê dema ku bi rêkûpêk têne bikaranîn dikarin frekansa êrişên mîgrenê kêm bikin.
2. Guhertinên şêwaza jiyanê:
Xewn û xwarinên birêkûpêk
Rêbazên wekî yoga û meditasyon ji bo birêvebirina stresê
Xweparastina ji xwarinên tehlûkê
3. Dermanên Alternatîf:
Akpûnktûr
Rêbazên biyo-bertekî (feedback)
Dermanên nebatî (mînak, zencefîl an magnezyûm)
Di encamê de mîgren nexweşîyeka giran e, lê dikare were dermankirin û rêvebirin. Lêbelê, ji bo teşhîs û pîlansaziyeka rast a dermankirinê pêdivî ye ku hûn bi bijîşkekê re bişêwirin. Awayê çêtirîn ku mirov bi mîgrenê re serederîyê bike ew e ku mirov sedeman nas bike, şêwazeka jiyaneka tendurist bipejirîne û ger hewce bike li piştgiriya pisporekê bigere.
Di vê nivîsê de, me taybetmendiyên bingehîn û rêbazên birêvebirina mîgrenê nîqaş kirin. Ji bîr nekin, ji ber ku her kesek mîgrenê bi rengekê cuda tecrûbe dike, helwîsteka kesane dê encama herî bandorker peyda bike.
